Tóm tắt nội dung:
Nguyên lý cốt lõi của học từ trải nghiệm là người học sẽ được hưởng lợi từ những cơ hội chuyển giao kỹ năng và thông tin từ một bối cảnh (như phòng thí nghiệm hoặc lớp học) sang bối cảnh khác (như nơi làm việc hoặc cộng đồng), nguyên lý này ngày càng được chấp nhận trong giáo dục đại học tại Hoa Kỳ trong thập kỷ qua. Tuy nhiên, việc thực hiện nguyên lý này trong lĩnh vực giáo dục khai phóng không phải lúc nào cũng được hiểu rõ. Tại trường Đại học Northeastern, học từ trải nghiệm trong phần lớn thế kỷ XX tập trung vào chương trình giáo dục hợp tác đặc trưng, trong đó sinh viên xen kẽ các học kỳ học toàn thời gian với các giai đoạn làm việc toàn thời gian. Trong chương này, xem xét sự phát triển của học từ trải nghiệm trong suốt thế kỷ qua ở một phạm vi ngày càng rộng lớn hơn của các tổ chức và mô tả các phát triển gần đây trong khoa học học tập hỗ trợ sự mở rộng này. Dựa trên kinh nghiệm của sinh viên và giáo viên tại Northeastern để minh họa cách các cơ hội trải nghiệm có thể giúp sinh viên trong lĩnh vực giáo dục khai phóng hình thành các con đường giáo dục ý nghĩa.
Chương trình học từ trải nghiệm tại Đại học Northeastern
Tại Đại học Northeastern, học từ trải nghiệm chủ yếu xoay quanh chương trình giáo dục kết hợp giữa học và làm đặc trưng (Co-operative Education. Viết tắt: co-op). Trong chương trình này, sinh viên sẽ xen kẽ giữa các học kỳ học tập toàn thời gian và các giai đoạn làm việc toàn thời gian. Chương trình co-op không chỉ cung cấp cho sinh viên cơ hội áp dụng những gì họ đã học vào thực tiễn mà còn giúp họ phát triển các kỹ năng chuyên nghiệp, hiểu biết về xã hội và đạo đức.
Lịch sử phát triển và sự mở rộng của học từ trải nghiệm
Trong suốt thế kỷ XX, chương trình co-op của Northeastern đã phát triển mạnh mẽ, trở thành hình mẫu cho nhiều tổ chức giáo dục khác trên toàn quốc. Ban đầu, co-op được thiết kế để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về lao động công nghiệp và mở rộng giáo dục đại học ngoài các tổ chức tinh hoa. Northeastern là một trong những trường đầu tiên áp dụng mô hình này, tập trung vào việc đào tạo kỹ thuật và hợp tác với các ngành công nghiệp địa phương.
Gần đây, các phát triển trong khoa học học tập đã hỗ trợ mở rộng học tập trải nghiệm ra ngoài các ngành kỹ thuật và kinh doanh truyền thống. Các cơ hội trải nghiệm như thực tập ngắn hạn trực tuyến, dịch vụ cộng đồng, và du học không chỉ cung cấp môi trường học tập thực tế mà còn giúp sinh viên phát triển khả năng phản chiếu và tích hợp kiến thức một cách sâu sắc hơn.
Ứng dụng học từ trải nghiệm trong Giáo dục Khai phóng (Liberal Education)
Một trong những yếu tố quan trọng để biến kinh nghiệm thành kiến thức là cơ hội phản tư (reflection). Tại Northeastern, các phiên thảo luận nhóm và các hội thảo đã được tổ chức để giúp sinh viên kết nối giữa kiến thức đã học và kinh nghiệm thực tế. Những cơ hội này không chỉ giúp sinh viên kể câu chuyện của mình mà còn xây dựng một cộng đồng học tập đa dạng và cộng tác.
Thêm vào đó, sự phát triển gần đây trong phương pháp giảng dạy đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tích hợp học từ trải nghiệm vào chương trình giáo dục khai phóng. Các môn học như văn học, triết học, và lịch sử không chỉ được dạy trong lớp học mà còn được liên kết với các dự án cộng đồng, nghiên cứu thực địa, và các chương trình trao đổi văn hóa. Điều này giúp sinh viên không chỉ hiểu sâu hơn về kiến thức mà còn phát triển các kỹ năng tư duy phản biện, giao tiếp, và lãnh đạo.
Những lợi ích của học từ trải nghiệm
Học từ trải nghiệm đã chứng minh được giá trị to lớn trong việc trang bị cho sinh viên những kỹ năng và kiến thức cần thiết để thành công trong công việc và cuộc sống. Nghiên cứu cho thấy sinh viên tham gia vào các chương trình học tập trải nghiệm có xu hướng hoàn thành chương trình học cao hơn, có kỹ năng nghề nghiệp mạnh mẽ hơn, và có khả năng thích ứng tốt hơn trong môi trường làm việc đa dạng và thay đổi liên tục.
Tại Northeastern, các sáng kiến như chương trình co-op và các hình thức thực tập mới đã cho thấy khả năng của giáo dục đại học trong việc thích nghi và đáp ứng những thách thức của thế kỷ XXI. Những phát triển này không chỉ làm phong phú thêm con đường giáo dục của sinh viên mà còn góp phần xây dựng một tương lai giáo dục toàn diện và bền vững hơn.
Kết luận
Học từ trải nghiệm không chỉ là một phương pháp giáo dục mà còn là một triết lý giảng dạy nhấn mạnh việc học thông qua làm. Tại Đại học Northeastern, học tập trải nghiệm đã trở thành một phần không thể thiếu của chương trình giáo dục, giúp sinh viên không chỉ thành công trong học tập mà còn chuẩn bị sẵn sàng cho những thách thức và cơ hội trong cuộc sống và sự nghiệp tương lai.
*Bài viết được tổng hợp từ chương sách “The New Experiential Learning”, trích từ cuốn sách “Victorian Culture and Experiential Learning: Historical Encounters in the Classroom”, tác giả Green Laura và nằm trong dự án tổng hợp nghiên cứu về Giáo dục khai phóng của Viện Libero
