🎥 Sáng ngày 14/12/2024, hội thảo “Hiểu đúng và toàn diện về Nhật Bản” do Viện Phát triển giáo dục khai phóng Libero và Trường Đại học Việt Nhật đồng tổ chức đã diễn ra thành công tốt đẹp. Sự kiện có sự tham dự của các chuyên gia uy tín như PGS.TS Phạm Thị Thu Giang, anh Nguyễn Quốc Vương, và ông Vũ Tuấn Hải, cùng các thầy cô từ các trường đại học, các bạn sinh viên và bạn bè thân hữu gần xa.
Viện Libero cùng Trường Đại học Việt Nhật xin chân thành cảm ơn sự tham gia của quý vị. Chính sự hiện diện của quý vị đã góp phần làm nên thành công của hội thảo, đồng thời mở ra những góc nhìn mới mẻ và sâu sắc về văn hóa, giáo dục và xã hội Nhật Bản.
Mở đầu chương trình hội thảo là bài thuyết trình về “So sánh xã hội Nhật Bản và xã hội Việt Nam – một số khác biệt về tính cách của người Nhật Bản và người Việt Nam.” do PGS.TS Phạm Thị Thu Giang trình bày, với năm nội dung chính:
- Quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản từ năm 1986 đến nay: PGS.TS Phạm Thị Thu Giang mô tả quá trình phát triển quan hệ ngoại giao, từ thiết lập quan hệ chính thức năm 1973 đến việc nâng cấp lên “Đối tác chiến lược toàn diện” vào năm 2023, và sự thay đổi trong đầu tư kinh tế của Nhật Bản vào Việt Nam.
- Điểm tương đồng và khác biệt văn hóa: Ông chỉ ra sự tương đồng giữa hai quốc gia trong nền văn hóa Đông Á và truyền thống lúa nước, nhưng cũng phân tích các khác biệt về ngôn ngữ, Phật giáo, và quan niệm về “Công” và “Tư”, cũng như sự khác biệt trong cách sử dụng từ Hán Việt và từ Hán trong tiếng Nhật.
- Đức tính của người Nhật: PGS.TS Giang liệt kê các đức tính như khiêm nhường, tỉ mỉ, kỷ luật, và kiên trì, đồng thời giải thích các khái niệm văn hóa đặc trưng như “đọc bầu không khí” và triết lý “kiên trì là sức mạnh”.
- Yếu tố chi phối hành xử của người Nhật: Cô đã phân tích ý thức “trong” và “ngoài” (Uchi và Soto), khái niệm “Honne” và “Tatemae”, và vấn đề “xã hội dọc” trong văn hóa Nhật Bản.
- Văn hóa kinh doanh: PGS.TS Phạm Thị Thu Giang nhấn mạnh sự coi trọng chữ tín trong văn hóa kinh doanh Nhật Bản và triết lý “Ba bên cùng có lợi”, đồng thời đề cập đến “Thương nhân đạo” trong triết lý kinh doanh của các doanh nhân Nhật.
Sau phần trình bày của PGS.TS Phạm Thị Thu Giang, nội dung chương trình tiếp tục với cuộc thảo luận sôi nổi của các chuyên gia. Dựa trên những góc nhìn và phân tích được trình bày trước đó, các diễn giả đã mở rộng và đào sâu thêm vào các khía cạnh văn hóa, giáo dục và xã hội của Nhật Bản, đồng thời so sánh với Việt Nam. Có thể điểm qua một số nội dung chính như:
- Sự khác biệt giữa văn hóa Việt Nam và Nhật Bản: Người Nhật Bản đề cao tính khiêm tốn và chú trọng vào vấn đề hơn là tự hào về thành tựu cá nhân, trong khi người Việt Nam có xu hướng tự hào về tài nguyên thiên nhiên phong phú. Thêm vào đó, người Nhật Bản rất coi trọng sự chi tiết và cẩn thận trong công việc, đôi khi bị coi là cầu kỳ và phức tạp, điều này khác biệt với tính cách thẳng thắn và đơn giản của người Việt.
- Sự khác biệt trong giao tiếp: Người Nhật Bản thường hướng nội và có xu hướng ngại tiếp xúc trực tiếp, trong khi người Việt Nam lại cởi mở và dễ dàng giao tiếp. Điều này có thể ảnh hưởng đến cách thức làm việc và giao lưu văn hóa giữa hai quốc gia.
- Tinh thần tiết kiệm và sáng tạo: Người Nhật Bản được giáo dục về tinh thần tiết kiệm và sáng tạo từ nhỏ, nhờ vào nhận thức về sự khan hiếm tài nguyên thiên nhiên trong lịch sử. Tuy nhiên, giới trẻ Nhật Bản ngày nay đang có xu hướng tiêu xài phóng khoáng hơn, điều này tạo nên một sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng.
- Vai trò của trí thức trong lịch sử Nhật Bản: Trí thức là tầng lớp trung lưu, đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa các giá trị phương Tây và hiện đại hóa đất nước Nhật Bản. Điều này cũng cho thấy tầm quan trọng của trí thức trong việc dẫn dắt xã hội tiến bộ.
- Hệ thống giáo dục Nhật Bản: Hệ thống giáo dục Nhật Bản không chỉ chú trọng đến kiến thức chuyên môn mà còn đề cao giáo dục đạo đức thông qua các hoạt động trải nghiệm và câu lạc bộ. Bên cạnh đó, hệ thống giáo dục Nhật Bản có tính phân quyền cao, mỗi địa phương có thể xây dựng chính sách giáo dục phù hợp với điều kiện cụ thể.
- Kinh nghiệm khi làm việc với Người Nhật: Khi làm việc với người Nhật, cần hiểu rõ sự khác biệt văn hóa và điều chỉnh cách tiếp cận cho phù hợp. Mặc dù người Nhật có xu hướng cầu kỳ và chi tiết, điều này không phải lúc nào cũng là do tính cách mà chủ yếu là yêu cầu công việc và sự tận tụy trong công việc của họ.
Ngoài những vấn đề trên, cuộc thảo luận cũng đề cập đến các chủ đề khác như sự khác biệt giữa Phật giáo Việt Nam và Nhật Bản, tính vùng miền và địa phương trong văn hóa hai nước, quan niệm về sự tử tế trong kinh doanh, và tầm quan trọng của ngôn ngữ trong giao tiếp văn hóa.
Cuộc thảo luận đầy thú vị của các chuyên gia cũng đã khép lại hội thảo “Hiểu đúng và toàn diện về Nhật Bản”. Những chia sẻ từ các chuyên gia đã mang đến nhiều góc nhìn giá trị về văn hóa, giáo dục và xã hội Nhật Bản. Qua đó cũng làm rõ sự khác biệt và tương đồng giữa hai nền văn hóa, đồng thời gợi mở hướng hợp tác trong tương lai.
Một lần nữa, xin chân thành cảm ơn quý bạn đã dành thời gian tới tham dự chương trình. Hẹn gặp lại quý bạn trong những chương trình tiếp theo!