Liberal Education (tạm dịch là “Giáo dục khai phóng”) là một triết lí giáo dục được hiểu theo rất nhiều cách khác nhau. Tính đến thời điểm hiện tại, không có một định nghĩa chính thức nào về giáo dục khai phóng được chấp nhận rộng rãi. Ở Libero, chúng tôi chủ yếu tiếp cận giáo dục khai phóng dựa trên các quan điểm dưới đây:

Quan điểm đầu tiên, được trình bày trong cuốn “Biện hộ cho một nền giáo dục khai phóng” của Fareed Zakaria:

“Giáo dục khai phóng là một lĩnh vực rộng, bao gồm những môn học không phải thuần kỹ thuật, hay khoa học chuyên môn, mà liên quan đến nghệ thuật, âm nhạc, lịch sử, triết học, văn học, ngôn ngữ, v.v, tức mang tính nhân văn. Nó nhằm đào tạo con người toàn diện, phát triển nhiều khả năng, tạo nên kiến thức rộng, tạo ý thức về lịch sử, và nhân văn, để làm công dân, làm người văn hóa, hơn là một chuyên gia trong một lĩnh vực chuyên môn.”

Như vậy, giáo dục khai phóng là một định hướng đào tạo không bó buộc trong một hay nhiều học phần cụ thể, thậm chí trong một chuyên ngành cụ thể. Nó cho phép người học có thể học tập, nghiên cứu trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Về bản chất, giáo dục khai phóng là giáo dục cho con người tự do và dạy họ cách sử dụng tự do. Quan điểm thứ hai này đã được đề cập trong tác phẩm “Cùng suy nghĩ về những ý niệm lớn” của Mortimer Adler. Theo đó,

• Ở trường: Giáo dục khai phóng giúp học sinh hình thành kỷ luật học tập, học được phương pháp học sau đó làm quen lần đầu tiên với những ý niệm mà cả đời để hiểu thấu.
• Đến tuổi trưởng thành: Người học giáo dục khai phóng có thể sử dụng các môn học khai phóng vốn là kỷ luật học tập, kỷ luật hình thành được ở trường, để tiếp tục tiến trình học và trọn đời theo đuổi hiểu biết, kiến giải và sử dụng sự khôn ngoan.

Giáo dục khai phóng đã xuất hiện từ rất lâu trong tiến trình phát triển tri thức của loài người. Thời kỳ tiền công nghiệp, khi giáo dục chỉ dành cho thiểu số, chỉ có giáo dục khai phóng mà không có giáo dục dạy nghề thuần túy. Đến thời kỳ công nghiệp và hậu công nghiệp, tính “đào tạo thực dụng” của giáo dục khai phóng nổi lên như một xu hướng giáo dục hiệu quả (học vì nền kinh tế cần).

Trọng tâm của giáo dục khai phóng nằm ở việc học (mà ở đây chủ yếu là tự học), trong sự tương tác giữa ba chủ thể chính: người dạy – người học – nhà tổ chức.

Một quan điểm khác đến từ Hiệp hội các trường cao đẳng và đại học Hoa Kỳ (AAC&U) cho rằng: một nền giáo dục khai phóng là một nền giáo dục hướng tới sự tự do, trong đó tâm trí được giải phóng để tìm kiếm sự thật mà không bị cản trở bởi những giáo điều, ý thức hệ hoặc những quan niệm định kiến. Một người được giáo dục khai phóng có thể tự suy nghĩ cho chính mình, vừa có tư tưởng rộng rãi, vừa cởi mở, và do đó, ít bị thao túng hoặc định kiến hơn.

Tóm lại, giáo dục khai phóng là triết lí giáo dục hướng vào con người, vì con người và cho con người, lấy con người làm điểm xuất phát đồng thời làm đích đến; lấy hạnh phúc của con người (cá nhân) làm mục tiêu và lấy tinh thần công lợi làm lý tưởng.