Dựa trên những gì chúng tôi thu thập được từ lớp “Khoa học Hạnh phúc”, câu trả lời là: Có đấy!
Để tìm câu trả lời, chúng tôi đã xem xét dữ liệu thu thập được từ một khóa học mở miễn phí (MOOC – Massive Online Open Course), tạo ra bởi Viện nghiên cứu khoa học Greater Good, được chạy trên nền tảng edX.
Trong vòng 10 tuần, những học sinh từ 208 quốc gia khác nhau trên thế giới đã cùng xem một loạt các video hướng dẫn được thực hiện bởi tôi (Emiliana R. Simon – Thomas) và Dacher Keltner, xoay quanh các chủ đề về khoa học kết nối, sự đồng cảm, biết ơn và quan tâm. Ngoài ra, còn có cả các video từ các giảng viên khách mời khác, như giảng viên môn Sự quan tâm Jon Kabat-Zinn hay nhà nghiên cứu về hạnh phúc Sonja Lyubomirsky.
Song song với đó, chúng tôi đã phát cho các học sinh các bài đọc thêm, vài bài kiểm tra trắc nghiệm, các câu hỏi thảo luận. Quan trọng nhất trong đó, chúng tôi đã đưa ra các hoạt động mà nhóm nghiên cứu cho rằng có thể tăng cường sự hạnh phúc, ví dụ như ghi lại nhật ký về những điều mình cảm thấy biết ơn, hay hồi tưởng về một trải nghiệm vui vẻ.
Hơn 120.000 người đã đăng ký tham gia khóa học, và dù cho số lượng bỏ dở giữa chừng là khá đáng kể (điều không lạ với các khóa học miễn phí trên mạng như của chúng tôi), vẫn có đến hàng chục nghìn học sinh đã theo học đến cùng. Trong đó, khoảng 5.000 người đã hoàn thành mọi bài tập chúng tôi đưa ra – một thử thách không hề nhỏ.
Sau mỗi tuần, chúng tôi kiểm tra từng học viên để xem họ cảm thấy thế nào. Chúng tôi đưa cho họ hình ảnh của 6 khuôn mặt khác nhau, vẽ bởi cây vẽ của Pixar – Matt Jones với các cảm xúc sợ hãi, say mê, giận dữ, ấn tượng, buồn bã và hứng thú. Dưới mỗi khuôn mặt là một thang đo điểm từ 1-10, và các học viên được yêu cầu chấm điểm cho từng khuôn mặt tương ứng với cảm xúc của họ trong tuần qua, sau đó điểm số từng cảm xúc sẽ được gộp lại thành một kết quả duy nhất. Vậy kết quả như thế nào? Với những người đã tham gia trả lời ít nhất 8 trên 10 lần (nói cách khác, là những người theo học đến cùng), những con số đại diện cho cảm xúc tích cực cứ tăng dần theo thời gian. Họ dần ít thấy buồn bã, tức giận hay sợ hãi hơn, thay vào đó là hứng thú, ấn tượng và say mê.
Ngoài ra, chúng tôi cũng mời học viên điền một số các câu hỏi khảo sát được dùng trong các nghiên cứu trước kia nhằm đánh giá những cảm xúc vui vẻ, căng thẳng, sảng khoái và thoả mãn. Tất cả đều thực hiện khảo sát trong 3 đợt: ngay trước, vừa sau khi và 3-4 tháng sau khóa học. Một lần nữa, kết quả lại cho thấy rằng khóa “Khoa học Hạnh phúc” của chúng tôi có thể thực sự khiến cuộc sống của mọi người tốt hơn.
Nhưng chính xác thì hạnh phúc là gì? Vốn dĩ nó không có định nghĩa chung nào, dù mỗi người đều có định hình về cảm giác hạnh phúc, và các nghiên cứu cũng cho thấy một bộ những đặc điểm mô tả của một “người hạnh phúc”. Từ những điểm mấu chốt này, kết luận được đưa ra là hạnh phúc được thể hiện thông qua độ mạnh và đặc thù các mối quan hệ xã hội của một người, lòng tốt mà người đó có thể có, và vai trò của họ trong việc kiến thiết xã hội tốt đẹp hơn. Sứ mệnh của Viện khoa học Greater Good chính là truyền đi thông điệp này. Với xuất hiện của các MOOC, chúng tôi nhìn thấy cơ hội để chuyển hóa những gì sẵn có thành những trải nghiệm học tập sáng tạo cho tâm trí. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng muốn giúp mọi người có một cuộc sống tốt hơn bằng việc trang bị cho họ những công cụ cần thiết để đối đầu với những thử thách trong đời. Bởi vậy, chúng tôi có thể tự hào mà nói rằng mình đã thành công. Dưới đây là 3 kết quả quan trọng thu được từ khóa GG101x: Khoa học Hạnh phúc.
- Sự hạnh phúc tăng dần và cố định theo thời gian.
Trong thời gian khóa học diễn ra, mức độ hạnh phúc chủ quan, thỏa mãn cuộc sống, sảng khoái của các học viên tăng lên khoảng 5% và giữ nguyên ở mức này 4 tháng sau khi khóa học kết thúc, cho thấy tác động lâu dài của GG101x.
- Căng thẳng và sự cô đơn dần tan biến.
Các học viên phản ánh lại rằng họ cảm thấy bớt cô đơn và căng thẳng hơn trong cuộc sống cá nhân, vốn là hai rào cản lớn với sức khỏe và hạnh phúc, điều này vẫn đúng vào 4 tháng sau khóa học.
- Sự thức tỉnh về trách nhiệm cộng đồng
Cuối cùng, chúng tôi muốn xem liệu khóa học có giúp các học viên đạt được lòng tin và chắp nối các mối quan hệ với mọi người, vốn là những yếu tố quan trọng quyết định hạnh phúc. Quả nhiên, GG101x đã giúp các học viên có cách nhìn nhận khác về các mối quan hệ cộng đồng của mình, giúp gia tăng mức độ hạnh phúc trong nhiều mặt khác nhau.
Một người đã viết phản hồi rằng “Học được rằng “Hạnh phúc là một kỹ năng” là kết quả quan trọng nhất tôi thu hoạch được thông qua lớp học. Sự thật rằng chúng ta không phải những con người bị động như mình tưởng mà chúng ta có khả năng thúc đẩy những cảm xúc tích cực trong mình và tạo nên những giá trị mới cho cộng đồng thực sự có ích cho tôi”.
Được dịch từ: Can an online course boost happiness?, greatergood.berkeley.edu
